Hoe faciliteert de Ideewinkel duurzame projecten?
Uitgangspunten
- De Ideewinkel is een informatiepunt voor duurzame ontwikkelingen en (burger)initiatieven. De focus ligt op het verbinden en faciliteren van bestaande en nieuwe lokale duurzame initiatieven.
- Het Groen Ideecafé heeft naast de rol van ontmoetingsplek en inspirerend platform ook het doel om een breed publiek te informeren en voor te lichten over duurzame lokaal gestarte initiatieven.
- De Ideewinkel staat open voor alle duurzame initiatieven en activiteiten. Daarbij ambieert de Ideewinkel een gedegen en integere rol: een onderwerp wordt vanuit verschillende perspectieven belicht.
Wat doen wij?
- Ons podium, het Groen Ideecafé, is onze kernactiviteit. Het is dé ontmoetingsplek voor instanties en burgers met duurzame vragen, ideeën en initiatieven in Leiden en de regio. Behalve een ontmoetingsplek is het een inspirerend platform. Op verzoek en in overleg en samenwerking met initiatiefnemers worden ook wel brainstormsessies georganiseerd over hoe duurzame initiatieven te realiseren.
- Als hiervoor behoefte bestaat en er genoeg menskracht is organiseren wij ook andere bijeenkomsten en ontmoetingen, zoals excursies, wandelingen, workshops, lezingen, een spreekuur en conferenties.
- Onze berichten op de website, in de nieuwsbrief en op sociale mediakanalen zijn aansprekend informatief, inspireren, roepen op tot actie en zoeken de verbinding.
- Wij ondersteunen nieuwe lokale initiatieven, denken mee, adviseren, verwijzen door.
- Wij bieden de mogelijkheid van een tijdelijk onderdak van maximaal 2 jaar aan nieuwe initiatieven die belangenbehartiging, het ontmoeten en het netwerken nastreven. Binnen deze constructie is fondswerving mogelijk om tot een eigen organisatievorm te komen. Voorwaarde blijft dat het moet passen binnen de doelstelling en de mogelijkheden van de Ideewinkel en dat er een projectleider wordt aangesteld die de verantwoording voor dit project op zich neemt.
- Wij bouwen aan een netwerk van Vrienden van de Ideewinkel en zoeken zo de verbinding in de Leidse duurzame wereld en omstreken. Tenminste 1 keer per jaar organiseren wij een Vriendenbijeenkomst.
Wat hebben wij al in de loop der jaren bereikt?
Op basis van onze netwerkfunctie
- Een grote verscheidenheid aan lokale partijen weet ons Groen Ideecafé te vinden. Dit zijn niet alleen actieve burgers maar bijvoorbeeld ook de gemeentelijke politiek, de universiteit en activistische partijen.
- Een aantal van deze avonden heeft input gegeven voor de realisatie van het gepresenteerde initiatief: zoals het kerstbomenasiel, het Repaircafé, het Singelpark, Leidse Gesprekken, het Zoete Land, Voedselpark Bontekoe, het initiatief van het Netwerk Leiden Sneller Duurzaam voor het oprichten van een duurzaamheidscentrum.
- De gemeente Leiden maakte van het Groen Ideecafé gebruik om haar duurzame plannen te presenteren: Leiden Groener en Duurzamer (2015), Dag van de Duurzaamheid 2016, 2018, Global Goals, Jaar van het Dak en Jaar van de Tuin, en Energietransitie-initiatieven. Ook waren wij het podium voor gemeentelijke verkiezingsdebatten op het gebied van Duurzaamheid.
- Andere avonden dienden om burgers te inspireren en te informeren. Wetenschappers, klimaatpsychologen en schrijvers kregen het podium of er werd een film vertoond. De avonden zijn telkens gericht op wat iemandzelf kan doen om onze stad leefbaar te houden.
- We berichtten over veel duurzame lokale activiteiten in onze nieuwsbrief, die meer dan 100 abonnees kent.
- We richtten de Vrienden van de Ideewinkel op, een gestaag groeiend aantal mensen, die net zoals wij de verbinding in lokale duurzame initiatieven nastreven en ons hierin financieel willen ondersteunen.
- Wij hebben een aantal informatieve en inspirerende excursies georganiseerd, zoals onze excursie naar the Field in Leiden in 2024.
En verder
- Bieden we ondersteuning aan de tuinprojecten Vrij Groen (biodiversiteittuin en kerstbomenasiel) en Okkerheide (voedselbos). Het Platform Leidse Parken was tijdelijk ondergebracht bij de Ideewinkel. Het Platform heeft zo de mogelijkheid gehad om uit te zoeken in welk verband zij het beste verder kunnen opereren.
- De leesclub Filosofie van de Duurzaamheid had een aantal jaar een plekje in de Ideewinkel en organiseerde een aantal inspirerende Ideecafé-avonden.
- Het Citizen Science project ‘Ontdek Natuur in jouw Buurt’ heeft een aantal jaren als project onder de Ideewinkel gefungeerd. Binnen dit verband is het Oeverplantenproject gestart. Tegenwoordig heeft Naturalis dit burgeronderzoek onder haar beheer genomen.
- Wij hebben mensen en organisaties die duurzame informatie zochten doorverwezen naar ander organisaties uit ons netwerk.
Speerpunten in 2025
- Het belang van een leefbare, gezonde stad staat niet los van sociale aspecten. Wij willen in 2025 in onze activiteiten meer de verbinding gaan zoeken tussen het ‘groene’ en sociale domein en ons netwerk hierop uitbreiden.
- In 2024 heeft ons team Groen Ideecafé aansprekende avonden georganiseerd dat veel nieuw en vaak ook jonger publiek trok. Dit willen we blijven vasthouden. Cruciaal hiervoor is een vast enthousiast team, dat elkaar weet te stimuleren en het vele werk dat een Groen Ideecafé inhoudt met elkaar op een behapbare manier weet te verdelen. De versterking van dit team verdient de prioriteit in 2025.
- De ernst van de klimaat- en ecologische crisis neemt toe, terwijl de landelijke politiek niet inzet op urgent beleid hierin. Hoewel de gemeente Leiden op lokaal gebied een ambitieuze agenda heeft, moet wel afgewacht worden wat de landelijke ontwikkeling hierop voor effect heeft. We bekijken hoe we op deze ontwikkelingen moeten inspelen met onze activiteiten.
- In Leiden zijn initiatieven gaande die net zoals de Ideewinkel een netwerkfunctie vervullen op het gebied van noodzakelijke lokale duurzame transities. Ook in 2025 blijven wij met deze initiatieven in gesprek om te kijken of en in hoeverre er bundeling van krachten mogelijk is.
- De gemeente heeft voor 2025 €20.000 beschikbaar gesteld voor een pilot duurzaamheidcentrum in the Field. De Ideewinkel neemt deel aan overleggen hierover om dit vorm te geven.
- In 2025 willen wij ons focussen op een draagkrachtige interne organisatie. Bestuurlijke aanvulling en vernieuwing is hierbij belangrijk, zowel op inhoudelijk (groen en sociaal) als op organisatorisch administratief niveau. Dit resulteert mogelijk in een statutenwijziging tegelijkertijd bij de aanpassing van onze statuten op de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen.
- Wij streven naar uitbreiding van ons vriendennetwerk. Enerzijds om financieel onafhankelijk te kunnen opereren en meer slagkracht te krijgen. Anderzijds om meer betrokkenheid en verbinding te creeëren tussen iedereen die de lokale duurzame ontwikkeling aan het hart gaat.
- Wij zijn in 2024 met de tuinprojecten Vrij Groen en het Voedselbos in gesprek gegaan over zelfstandige voortzetting van hun initiatief, zodat wij ruimte kunnen bieden aan nieuwe initiatieven in hun opstartfase. In 2025 zullen wij beide projecten ondersteunen in dit proces.
Organisatievorm
De Ideewinkel is een stichting met een bestuur. Het dagelijks bestuur wordt gevormd door een voorzitter, secretaris en een penningmeester. Voor het Groen Ideecafé en de bij de Ideewinkel aangesloten projecten zijn er projectleiders werkzaam, die de inhoudelijke en financiële verantwoordelijkheid dragen voor hun project. Binnen het bestuur wordt een contactpersoon per project benoemd, die de communicatie tussen bestuur en project bewaakt. Alle werkzaamheden gebeuren op onbezoldigde basis.
Verwerving inkomsten
De Stichting heeft een ANBI-status, dat wil zeggen is een Algemeen Nut Beogende Instelling. Giften zijn aftrekbaar bij de inkomstenbelasting volgens de daartoe geldende regels. Inkomsten worden geworven via fondsen, de (lokale) overheid, schenkingen, bijdragen van Vrienden van de Ideewinkel, deelnemers/bezoekers, partners bij projecten en evenementen, en alle overige wettelijke toegestane middelen.
Alle binnen de Ideewinkel ondergebrachte activiteiten en projecten dragen hun eigen financiële verantwoordelijkheid, en kunnen gebruik maken van de ondersteunende faciliteiten van de Ideewinkel. Hiervoor worden de algemene kosten van de Ideewinkel volgens een bepaalde verdeelsleutel en/of via fondsaanvragen ten behoeve van een project doorberekend naar deze activiteiten/projecten. De projecten beschikken over een eigen bestemmingsreserve.
Verantwoording bestedingen
De penningmeester beheert, met behulp van de secretaris, de financiën. Een kascommissie beoordeelt de juistheid hiervan. Deze doet hiervan verslag aan het bestuur. De Ideewinkel publiceert haar jaarlijkse activiteiten en het goedgekeurde financiële jaarverslag op de website.
Kernactiviteit en projecten van de Ideewinkel in 2025
Het Groen Ideecafé (https://www.ideewinkel.nl/ideecafe/)
Het Groen Ideecafé wordt iedere 3e maandag van de maand georganiseerd door een enthousiast team dat zich vrijwillig inzet. Het is dé ontmoetingsplek voor mensen met vragen, groene, duurzame ideeën en initiatieven in Leiden e.o. Behalve een ontmoetingsplek is het Ideecafé een inspirerend platform. Met deze avonden willen we bijdragen aan het verbinden en activeren van groene en duurzame initiatieven. Dit doen we door mensen te informeren over verschillende onderwerpen en hen concrete tips en info te geven over hoe ze er zelf mee aan de slag kunnen. De Groen Ideecafés zijn ook een belangrijke netwerkplek, waar Leidenaren elkaar kunnen ontmoeten. De avonden zijn dus informerend, inspirerend en gezellig.
Het Groen Ideecafé organiseert ook in 2025 weer 10 avonden over thema’s m.b.t. duurzaamheid en de verduurzaming van Leiden en de regio er omheen. Inhoudelijk wordt het Ideecafé vormgegeven door de leden van het team en samenwerkingspartners. Dit jaar wordt er een plan gemaakt om het Groen Ideecafé in het vervolg zonder structurele bijdragen van fondsen te organiseren. Voor financiën wordt dan gekeken naar bezoekers, samenwerkingspartners, vrienden en mogelijk sponsoren.
Waar: Scheltema, Marktsteeg 1, 2312 CS Leiden
Wanneer: Elke derde maandagavond van de maand (op onvoorziene omstandigheden en vakanties na), met een zomerstop in juli en augustus
Tijd: 20.00 – 22.00 uur
Vrij Groen (https://www.ideewinkel.nl/vrij-groen/)
Vrij Groen is een gezamenlijke tuin waarin zo duurzaam mogelijk biologisch getuinierd wordt. Voor en door vrijwilligers. De tuin heeft veel bloemen, een moestuin en een kerstbomenasiel, dat alweer meer dan tien jaar bestaat. In januari kunnen kerstbomen met kluit gebracht worden (alleen op afspraak), we verzorgen ze tot ze in december weer opgehaald worden voor een volgende kerst.
“We vinden het belangrijk om samen buiten te werken en in een goede sfeer te genieten van wat er groeit en bloeit met aandacht voor duurzaamheid, biodiversiteit, ecologie en biologie.”
In 2024 kon met financiële steun van het Oranjefonds en de extra handen van vrijwilligers tijdens NLdoet een pergola gebouwd worden van duurzaam materiaal waar een schaduw-/regendoek aan opgehangen kan worden. Komend jaar gaan we hiervoor het schaduw-/regendoek maken.
Natuurlijk gaan we ons weer inzetten om tijdens een feestelijke kerstbomenkijkdag in de zomer mensen te laten genieten van de tuin van Vrij Groen. Ook kijken we weer uit naar de samenwerking met nieuwe en bekende vrijwilligers tijdens de nationale Natuurwerkdag en Nldoet.
We zorgen weer voor aandacht voor genoeg nestelgelegenheid voor verschillende soorten bijen en een pallet van inheemse planten als voedselbron voor insecten, amfibieën en vogels.
In 2025 hopen we op weer veel nieuwe ontmoetingen, waar we ons ook weer voor gaan inzetten.
Daarnaast gaan wij gesprekken voeren over een nieuw formeel onderkomen.
Je vindt Vrij Groen aan de Ommedijkseweg 30 in Leiden. De tuin is het hele jaar open op woensdag- en zaterdagmiddagen.
Voedselbos Okkerheide (https://okkerheide.nl/)
Aan de rand van de Merenwijk in Leiden groeit sinds 2017 een weelderig voedselbos. We verbouwen hier samen groenten, fruit en noten door met het land mee te bewegen. Zo zorgen we voor meer biodiversiteit en verbinding in onze wijk. In juni gaan wij vieren dat Okkerheide 8 jaar bestaat! Verder gaan wij door met de maandelijkse Werk en Oogst Ochtenden van maart tot december en als het kan met de Jonge Voedselboswachter Club.
Daarnaast gaan wij gesprekken voeren met verschillende organisaties voor een nieuw formeel onderkomen.
Je vindt ons aan het Veerpolderpad, 2341 HZ Leiden.
